Zakończyły się obrady pierwszego dnia Konwentu Marszałków Województw RP z udziałem przedstawicieli 16 samorządów. W pierwszym dniu wydarzenia rozmowy toczyły się wokół kilku tematów.
Obrady otworzył panel dotyczący programu Czyste Powietrze. Następnie zaprezentowany został temat „Europejski Kongres Rozwoju i Odnowy Wsi”. Kolejna ważna dyskusja w programie obrad dotyczyła wykluczenia komunikacyjnego i propozycji zmian w ustawie o Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych.
Wśród tematów zaplanowanych na ten dzień znalazło się także wykorzystanie środków europejskich w ramach programów krajowych i regionalnych zgodnie z zasadą n+3/n+2 – lata 2025/2026 – prognoza certyfikacji, ryzyka, mechanizmy intensyfikacji prac. Nie zabrakło również dyskusji o rozwoju turystyki w regionach.
Bardzo się cieszę, że Konwent Marszałków Województw RP pozostaje, od momentu powstania, ważnym podmiotem życia publicznego w naszym kraju. Liczę, że obecne pół roku przewodnictwa Małopolski będzie czasem owocnych i inspirujących dyskusji. Spotkania w gronie członków Konwentu Marszałków to okazja, by podjąć debatę na temat nowych wyzwań stojących przed samorządami województw w perspektywie najbliższych dekad – mówi Łukasz Smółka, Marszałek Województwa Małopolskiego.
Rozwój i Odnowa Wsi
„Europejski Kongres Rozwoju i Odnowy Wsi” w Poznaniu będzie jednym z najważniejszych wydarzeń w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. W wydarzeniu udział wezmą przedstawiciele regionów z całej Europy zrzeszone w różnych międzynarodowych organizacjach.
Głównym celem kongresu jest wymiana doświadczeń w sprawie rozwoju wsi. Organizatorzy, czyli Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz województwo wielkopolskie, chcą również wypracować rozwiązania dla mieszkańców wsi, nie związanych z rolnictwem. Jest ich zdecydowana większość, bo obecnie z rolnictwa w Polsce utrzymuje się sześć procent Polaków.
Na koniec kongresu powstanie stanowisko, które będzie zbiorem postulatów. Przekażemy je w ramach Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Chcemy, aby zostały one wzięte pod uwagę przy wypracowywaniu rozwiązań w rolnictwie dla wszystkich krajów Unii Europejskiej - powiedział Bogusław Wijatyk, dyrektor generalny w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Podczas trzech dni kongresu, który odbędzie się w od 8 do 10 maja br., poruszone zostaną takie tematy jak m.in. zdrowie na wsi, młodzież i seniorzy - możliwości i potrzeby, długoterminowa wizja rozwoju obszarów wiejskich czy wyzwania współczesności w kwestii przestrzeni, klimatu i energii.
Jako lider rozwoju wsi, województwo wielkopolskie podzieli się swoim doświadczeniem z zakresu m.in. wspierania pszczelarzy, spółek rolnych i aktywizacji mieszkańców wsi: od liderów wiejskich społeczności, przez młodzież do seniorów.
Tożsamość obszarów wiejskich w Wielkopolsce jest bardzo silna. Mieszkańcy wsi chcą rozwoju swoich małych ojczyzn nie tylko dla siebie, ale przede wszystkim dla przyszłych pokoleń - powiedział marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.
Podczas kongresu po raz pierwszy zawiązany zostanie Polski Parlament Wiejski.
Wydarzenie odbędzie się na Międzynarodowych Targach Poznańskich, gdzie na sześćdziesięciu stoiskach zaprezentować będą mogli się lokalni producenci, organizacje pozarządowe, instytucje z poszczególnych regionów Europy.
O rozwoju turystyki
W czasie konwentu nie zabrakło dyskusji na temat rozwoju turystyki w regionach. Piotr Borys, wiceminister Sportu i Turystyki przedstawił prace resortu nad "Wspólną Strategię dla Branży Turystycznej", która ma scalić wszystkie dotychczas wypracowane rozwiązania w poszczególnych województwach.
Strategia Rozwoju Turystyki w Polsce opiera się w Polsce tradycyjnie na 4 filarach tj. konkurencyjna i innowacyjna turystyka, nowoczesny system zarządzania turystyką, kompetentne kadry dla turystyki i turystyka, jako czynnik rozwoju regionalnego i lokalnego.
Wspólna Strategia dla Branży Turystycznej została oparta na kluczowych obszarach:
- rozwój infrastruktury turystycznej
- promocja produktów i atrakcji turystycznych
- edukacja i szkolenia
- cyfryzacja i innowacje
- marka polska - marka turystyczna
- badania i transfer wiedzy
- dywersyfikacja oferty turystycznej
- turystyka społeczna
- zintegrowany plan zarządzania turystyką
- turystyka zrównoważona.
Wspólne wykorzystanie potencjałów polskiej turystyki przyczyni się do istotnego zwiększenia ruchu turystyki przejazdowej, dynamizacji i aktywizacji turystyki krajowej, podniesienia świadomości atrakcyjności polskiej oferty turystycznej w kraju i na świecie, znaczącego wzmocnienia Polski na arenie międzynarodowej oraz wzrostu wkładu turystyki w PKB.
Wspólna strategia ma na celu maksymalizację potencjału turystycznego Polski i kreację pozycji lidera Europy środkowo-wschodniej.
Potrzebne jest przyspieszenie wydatkowania środków unijnych
Pierwszy dzień obrad w ramach Konwentu zwieńczył panel poświęcony wydatkowaniu środków europejskich w ramach programów krajowych i regionalnych. Temat i szczegółowe dane zaprezentowali przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej – wiceminister Jacek Karnowski oraz dyrektor Departamentu Programów Regionalnych Piotr Zygadło.
Do końca 2026 roku czeka nas konieczność certyfikacji ponad 8 mld euro. Zostały nam 22 miesiące. Kwota o której mówimy jest bardzo duża. Te środki muszą się znaleźć we wnioskach o płatność beneficjentów – podkreślił wiceminister Jacek Karnowski.
Według zaprezentowanych danych dotyczących stanu realizacji programów regionalnych i krajowych w perspektywie 2021-2027, średni poziom kontraktacji w programach regionalnych wynosi obecnie 36,4 proc., przy czym wskaźnik ten jest dla różnych województw jest różny: mieści się w przedziale od ok. 25 proc. do ok. 43 proc. W przypadku programów krajowych, średni poziom kontraktacji wynosi 37,1 proc.
- Gorzej jest z wnioskami o płatność w programach regionalnych, bo tutaj mamy 5 proc., czyli ok 1 mld 700 mln euro, a czeka nas konieczność certyfikacji – ponad 2 mld euro do końca 2025 roku, a następnie kolejnych 6 mld euro do końca 2026 roku. Musimy wobec tego przyspieszyć kontraktację i wydatkowanie tych pieniędzy. Rozumiemy obiektywne czynniki – w tym późne zaakceptowanie planów – ale musimy troszkę przycisnąć, mając na względzie to, o co wszyscy walczymy, czyli Politykę Spójności w przyszłości - powiedział wiceminister Karnowski.
Jak zaznaczył, szczególny apel o przyspieszenie dotyczy projektów pozakonkursowych i projektów w ramach instrumentów terytorialnych.
Jeżeli chodzi o przegląd śródokresowy, to tutaj mam nadzieję, że dotrzymamy wszystkie terminy. Podkreślam jednak raz jeszcze, że wydatkowanie środków i to, jak będzie to u nas wyglądało na koniec bieżącego i przyszłego roku będzie wizytówką dla nas wszystkich w walce o dalszą decentralizację środków unijnych, żeby Polityka Spójności jak najbardziej została zachowana, o co państwo również walczycie w Komitecie Regionów - podsumował.
